Categorieën
Woordbaak

Woordbaak

Waarom noemen we een foto kiekje? Hoe is het woord hamvraag ontstaan? Wat is een spoonerisme? In de rubriek Woordbaak beantwoorden onze taalkundigen vragen over de betekenis of herkomst van opmerkelijke Nederlandse woorden.

  • Waarom heet de misère na een gezellige avond ‘kater’?

    8 oktober 2012

    Drie oktober staat Leiden op zijn kop ter ere van Leidens Ontzet. Tot diep in de nacht kermis, muziek en drank. Dat betekent voor veel feestgangers de volgende dag een flinke kater. Waar komt de uitdrukking ‘een kater hebben’ eigenlijk vandaan? Je wordt wakker met een ellendig gevoel. Je bent misselijk en je hoofd bonkt. Jammerend ...

  • Welk woord heeft de meeste medeklinkers achter elkaar?

    27 september 2012

    De eerste herfststorm is achter de rug en de herfstchrysanten steken voorzichtig het hoofdje boven de grond. Het is herfst, en samenstellingen met dat woord leveren veel opeenvolgende medeklinkers op. Wat is het woord met de grootste medeklinkerstapeling? Veel opeenvolgende medeklinkers in een woord noemen we medeklinkerstapeling. In het Nederlands zijn lange medeklinkerstapelingen mogelijk doordat we ...

  • Waar komt de naam ‘Prinsjesdag’ vandaan?

    20 september 2012

    Troonrede, miljoenennota en lenteakkoord; veelgebruikte woorden rondom de derde dinsdag van september. Die dag is het in Nederland namelijk Prinsjesdag, maar waar zijn de prinsjes? Op Prinsjesdag leest de koning de troonrede voor en dat is de opening van het nieuwe parlementaire jaar. Dit ritueel bestaat al sinds 1814, maar de benaming Prinsjesdag is pas rond ...

  • Waarom heet een potlood eigenlijk ‘potlood’?

    14 september 2012

    U heeft het waarschijnlijk vandaag nog gebruikt: het rode stempotlood. Het potlood is in Nederland in 2009 weer ingevoerd omdat de stemcomputers onbetrouwbaar waren. Waar komt het woord potlood eigenlijk vandaan? Het woord potlood bestond al in de zestiende eeuw. Potlood verwees toen nog niet naar het schrijfgerei, maar naar een stof die we nu kennen ...

  • Waar komt ‘zo gek als een deur’ vandaan?

    6 september 2012

    De populaire uitdrukking zo gek als een deur betekent ‘stapelgek’. Wat is er nu zo gek aan een deur? Het antwoord luidt: niets. Het Nederlandse woord deur is een typisch voorbeeld van een erfwoord, een woord dat al sinds mensenheugenis voorkomt in de taal. Het woord betekent volgens het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) ‘Door draaien ...

Ga naar de inhoud